NHỮNG CHIẾC XE ĐƯA KHÁCH BỊ "GIẢI PHÓNG"
 (XE CHẠY BẰNG XĂNG DẦU BIẾN THÀNH XE CHẠY BẰNG THAN)

Khi cs Bắc Việt chiếm miền nam vào cuối tháng tư 1975, đây là giai đoạn mà hầu hết sinh hoạt kinh tế diễn ra dưới nền kinh tế kế hoạch hóa, đặc điểm của nền kinh tế theo của các nước theo chủ nghĩa cộng sản. Theo đó thì kinh tế tư nhân bị xóa bỏ, nhường chỗ cho kinh tế do nhà nước chỉ huy. Một kỳ này được gọi là thời kỳ của " chế độ bao cấp ", nó đã tồn tại ở miền Bắc dưới chế độ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa từ trước năm 1975, và được cs Bắc Việt tiến hành trong mọi sinh hoạt kinh tế cả nước Việt Nam ở giai đoạn từ đầu năm 1976 đến cuối năm 1986 trên 3 miền đất nước, tức là trước thời kỳ mà các đỉnh cao trí tuệ cs gọi là "Đổi mới". Đây được coi như một giai đoạn thất bại, kéo VN xuống dưới đáy thung lũng lầy lội của nền kinh tế quốc dân - cũng là nguyên nhân đã làm cho những tên đầu lĩnh Bắc Bộ Phũ phải qui phục Hán triều để xin chút cơm thừa canh cặn của người anh em "môi hở răng lạnh" để cứu đảng và nền KT kiệt huệ Việt nam trong thời gian đó. Đây cũng chính là thời kỳ bất hạnh nhất của Việt tộc , người dân phải cơ cực, lam lủ, bần hàn...bời các các trí tuệ đỉnh cao ngu dốt Ba Đình tạo ra trong thế kỷ 20.

Trong thời gian bao cấp đó, chẳng những con người miền nam phải sống bất hạnh và vất vả  về mọi mặt. Xăng dầu một nhu cầu quan yếu trong cuộc sống hàng ngày rất thiếu thốn...đời sống người dân đã cơ cực lại còn cơ cực hơn vì các sự di chuyễn bị chậm lại. Muốn di chuyễn để đi xa thì phải mất rất nhiều thời gian trên các chuyến xe chở khách chạy bằng than với tốc độ rất khiêm nhường từ 10 đến 20 km/giờ. 

Trước khi Sài Gòn bị " giải phóng", những chuyến xe đò đưa khách trên các tuyến đường miền nam đều chạy bằng động cơ xăng hay dầu Diesel (còn gọi là dầu cặn). Nhưng khi bọn cướp nước tràn ngập trên các nẻo đường, chiếc nón tai bèo và đôi dép râu đã để lại nhiều hệ lụy cho người dân miền nam, những ký ức về thời điểm đó như là toàn dân miền nam bắt đầu bị ăn bo bo, tài sản thì bị cướp sạch...nhà của cũng không còn khoảng 10 triệu gia đình là nạn nhân của đảng cướp trong cái mặt nạ " Giải Phóng miền nam" đã gây ra tiếng oán hờn ngút tận trời xanh, đâu cũng thấy toàn là dân oan bị đảng trấn lột...Con người và con vật chắc cũng không khác gì nhau, trong cái khốn cùng đó, những chiếc xe đò cũng chung hoàn cảnh vói con người, phải biết thay đổi để thích nghi với thời văn hóa Pắc Pó ngự trị trên quê hương chúng ta. Trong bài viết này chúng tôi muốn giới thiệu về hình ảnh của những chiếc xe thời bao cấp, vì khan hiếm nhiên liệu xăng, dầu cho các hoạt động của xe đưa khách. Nên các chủ xe đò bèn nghĩ ra cách biến chế lại xe chạy xăng thành xe chạy bằng than, một nguyên liệu không khan hiếm, dể kiếm lại rẽ.

Xem chiếc xe đò chạy bằng than ở phút ( 2´33) trở đi.

Khi cộng sản Bắc Việt "giải phóng" miền Nam, sau 30.4.1975 người ta thấy bắt đầu có những chiếc xe chạy bằng than xuất hiện trên các tuyến đường khắp miền nam. Các cách thức tái tạo xe chạy bằng nhiên liệu xăng dầu thành các xe chạy bằng nhiên năng lượng "than" của các vùng lân cận Sài Gòn đã lan dần ra tới các tỉnh miền trung vào đầu thập niên năm 80-90 (t.k 20). Những người dân miền nam, nhất là dân đi buôn, đều không thể quên được những chiếc xe chạy bằng than này, đi quãng đường 120km mất cả ngày. Chạy rất chậm chừng 10-20 km/giờ.

Mất đất là tại… Trung Hoa
Nghèo nàn là bởi mù lòa đảng ta
Con ơi nhớ lấy lời cha
Chớ nghe lời đảng mà ra… ăn mày.

Các chiếc xe chạy bằng nguyên liệu "than" không phải là mới có xuất hiện tại VN mà đã có rất nhiều nơi trên thế giới đã sữ dụng trong những thập niên đầu thế kỷ 20.

Cách khởi động một chiếc xe chạy bằng than củi

Các xe hiệu Renault Goelette đã từng xuất hiện ở miền Nam Việt Nam trong những năm 1960, để phục vụ cho việc chở khách và hàng hóa. Renault Goelette ở Việt Nam thuộc các đời Renault Goelette 1400 (ra đời năm 1956). Xe có dung tích động cơ 2.383cc sử dụng dầu Diesel hoặc xăng tùy theo năm sản xuất. Xe có chiều dài cơ sở 4.540cm, rộng 1.920cm và cao 2.250cm.

Việt Nam, những năm sau 1975, do tình trạnh thiếu xăng dầu trầm trọng nên Renault Goelette 1400 được chuyển sang chạy bằng than. Từ đó, phía sau những chiếc xe này có thêm một bộ phận phụ trợ với buồng đốt phía dưới và than nằm phía trên tự rơi vào buồng.  Đó là cách dùng than đốt cháy ở môi trường yếm khí tạo ra CO và dẫn vào buồng đốt. Xe vẫn chạy bằng động cơ đốt trong chứ không phải chạy bằng hơi nước như nhiều người lầm tưởng. Vì chạy bằng than nên xe thường chạy những quãng đường ngắn dưới 100km. Tại Sài Gòn, các đoạn đường Hóc Môn - Bà Điểm - Tân Bình - Sài Gòn - Long Khánh đều thấy những chiếc xe đò đưa khách chạy bằn than.

Cách khởi động một chiếc xe chạy bằng than

Không những vậy, Renault Goelette 1400 còn chạy các đoạn đường cố định từ tỉnh này sang tính khác trong khu vực Duyên hải miền Trung. Vì chạy bằng than nên xe thường có vận tốc không cao và hay hư hỏng vặt dọc đường. Than khi đốt trong điều kiện thiếu oxy sẽ sinh ra khí CO (carbon monoxide). Khí này được sử dụng trong động cơ để đốt (2CO + O2 = 2CO2), nhưng hiệu suất ko cao và rất độc nếu hít phải, vì nó sẽ lấy bớt O2 trong phồi và máu của người hít.

Một "kỷ niệm thật" về Xe Chạy Than...được kể bởi một người lớn tuổi,  là một Facebooker: https://www.facebook.com/DuocNguyen?ref=br_rs . Vị này từng đã được đi chiếc xe đò chạy bằng "than", sau khi miền nam bị cs Bắc Việt cướp vào ngày 30.4.1975.
"Xe chở đầy hành khách và hàng hoá trên mui , khi xe đang leo dốc với vận tộc rùa bò thì....xe nhỏng đít ( vì có bình than và nhiều người đeo bám phía sau ) , báo hại hành khách la chí choé ...những người đeo bám phía sau phải vội vã nhảy khỏi xe ...thế là xe lại cân bằng và tiếp tục hành trình .
Lại một lần khi xe đang chạy đường bằng với vận tốc ...10km/g thì...xe gãy làm hai ...(vì xe được "cải tiến" từ một chiếc xe pic-up , thùng than nặng và hàng hoá nhiều ).

Ôi !
Cộng sản cải tiến xe thành "bò kéo" 
Xăng dầu không tốt ,đốt than thôi
Vận tốc mà chi ,ta rất rảnh

Thong thả rồi cũng tới Thiên đường."

Nhìn những chiếc xe đò chở khách từng chạy với tốc độ hàng trăm km/giờ, nay lại phải chạy bằng bình đốt than để có một lực đẩy cho xe khởi động với tốc độ chậm chạp 10 tới 20km/giờ, từ giửa thập niên 70 tới cuối thập niên 80 (t.k.20) tại miền nam, để thấy sự khốn nạn của những gì mà cs Bắc Việt gọi là "giải phóng" . Đám đầu lĩnh ngu dốt Ba Đình đã đưa dân VN dạo chơi hơn một thập niên dưới đáy thung lũng của bần hàn và cùng khổ....

Dép râu dẫm nát đời son trẻ
Nón tai bèo che khuất nẻo tương lai

Từ đó dân Việt mới bừng tỉnh với chiêu bài " giải phóng miền nam" của cs Bắc Việt. Một ngụy từ dùng để cướp miền nam.

Có áo mà chẳng có quần
Lấy gì hạnh phúc hỡi dân cụ Hồ?
Có đói mà chẳng có no
Lấy gì độc lập, tự do hỡi người?

(ca dao)

Các tài liệu tham khảo về xe than:
1.https://www.ebay.com/motors/blog/world-war-ii-mercedes-limo-is-a-wood-furnace-on-wheels/
2.http://www.offgrid48.com/wood-gasification.html
3.https://www.hemmings.com/blog/2017/01/22/from-gasoline-to-gasification-or-why-we-dont-power-cars-with-wood-today/comment-page-1/
4.https://imgur.com/gallery/t3QEt

Hậu duệ VNCH Lê Kim Anh, 26.8.2018