BÀ URSULA VON DER LEYEN VÀ CÁC BỘ TRƯỞNG ỦY VIÊN EU TẨY CHAY CUỘC HỌP Ở HUNGARY VỚI THỦ TƯỚNG ORBAN

Hungary vừa mới đảm nhận chức chủ tịch Hội đồng EU, và Thủ tướng Orbán khi đi gặp Vladimir Putin, Tập Cận Bình và Donald Trump không có sự ủy nhiệm của EU. Hiện Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen đang đưa ra kết luận về việc làm này.

Ủy ban Châu Âu đang phản ứng việc này của Orban, bằng việc tẩy chay hành động đơn phương của Tổng thống Hungary Viktor Orbán trong chính sách Ukraine.

Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen tuyên bố rằng các cuộc họp cấp bộ trưởng không chính thức trong tương lai do Hungary chủ trì sẽ không có sự tham dự của các ủy viên mà chỉ có các quan chức cấp cao tham dự. Nước này hiện đang giữ chức Chủ tịch Hội đồng EU. Ngoài ra, Ủy ban EU đang bỏ qua chuyến thăm khai mạc truyền thống của tổng thống Hungary.

Bối cảnh dẫn đến quyết định của von der Leyen là chuyến đi nước ngoài của Orbán không có sự phối hợp với EU, vài ngày sau khi bắt đầu nhiệm kỳ Chủ tịch Hội đồng EU của Hungary. Orbán đã gặp người đứng đầu Điện Kremlin Vladimir Putin tại Moscow và coi đây là một “sứ mệnh hòa bình” nhằm giải quyết xung đột Ukraine. Sau đó, ông tới Bắc Kinh để gặp nguyên thủ quốc gia và lãnh đạo đảng Trung Quốc Tập Cận Bình và tới Hoa Kỳ để gặp cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tất cả việc làm này của Orban, được EU xem là đơn phương, không đại diện cho EU.

Các chuyến đi của Orban đã khiến EU không hài lòng - đặc biệt là vì Điện Kremlin đã có thể khai thác chuyến thăm Moscow để tuyên truyền và Orbán đã không thể hiện rõ ràng quan điểm của EU về chính sách Ukraine trong chuyến đi tự biên tự diễn.

Ủy ban Châu Âu đã nhiều lần nói rõ rằng Orbán không hành động thay mặt cho cộng đồng quốc tế. Cũng có những lời chỉ trích rõ ràng từ Bộ Ngoại giao. Người phát ngôn tại cuộc họp báo liên bang ở Berlin hôm thứ Sáu tuần trước cho biết: “Đây là những nỗ lực đơn độc của Hungary mà chúng tôi ghi nhận với sự ngạc nhiên và hoài nghi lớn lao”. Orbán nói riêng cho chính mình trong những chuyến đi này - chứ không phải cho Liên minh Châu Âu. Về những hậu quả có thể xảy ra, người phát ngôn nói rằng chúng ta sẽ phải xem nhiệm kỳ Chủ tịch Hội đồng Hungary tiếp tục diễn ra như thế nào. "Nó đã gây ra rất nhiều thiệt hại ở phía sau."

Một số quốc gia đã có hành động

Để đáp lại những nỗ lực đơn độc của Orbán khi bắt đầu nhiệm kỳ Chủ tịch Hội đồng EU, Lithuania và Thụy Điển đã tuyên bố rằng họ sẽ tạm thời không cử các bộ trưởng tới các cuộc họp ở Hungary. Bộ trưởng EU đương nhiệm của Thụy Điển và Ủy viên EU được chỉ định Jessika Roswall cho biết các hành động của Hungary là có hại và phải gánh chịu hậu quả. Theo Roswall, Phần Lan, Estland Lettland, Litauena và Ba Lan muốn phản ứng tương tự trước hành động của Hungary.

Hiện tại cũng đang có cuộc thảo luận tại Brussels về việc liệu một cuộc họp không chính thức của các bộ trưởng ngoại giao EU đã được lên kế hoạch thực sự vào cuối tháng 8 tại Budapest có nên được chuyển đến Brussels hay không. Một quyết định có thể được nhà ngoại giao EU Josep Borrell đưa ra tại cuộc họp thường kỳ cuối cùng của các bộ trưởng ngoại giao EU trước kỳ nghỉ hè vào thứ Hai tới. Ông chủ trì các cuộc họp của các bộ trưởng ngoại giao EU và cũng chịu trách nhiệm mời họ.

Quyết định của Ủy ban EU được đưa ra vài ngày trước cuộc bỏ phiếu về nhiệm kỳ thứ hai của Ursula von der Leyen tại Nghị viện Châu Âu. Các nhóm đảng ở châu Âu như Đảng Dân chủ Xã hội, Đảng Xanh và Đảng Tự do trước đây đã nhiều lần kêu gọi họ có đường lối cứng rắn hơn đối với Hungary. Von der Leyen phụ thuộc vào số phiếu từ phe này trong cuộc bầu cử hôm thứ Năm.

Hungary đã giữ chức Chủ tịch Hội đồng EU trong sáu tháng kể từ đầu tháng 7/2024. Với vai trò này, nhà nước chuẩn bị, cùng với những việc khác, các cuộc họp của các bộ trưởng chuyên trách. Những cuộc họp không chính thức này thường quy tụ các trưởng bộ phận tương ứng từ 27 quốc gia EU. Ủy viên EU chịu trách nhiệm cũng thường tham gia cuộc họp.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 16 Juli 2024